Покистон ОАВ: "Термиз мулоқоти" минтақалараро ҳамкорликни ривожлантиришда янги босқични бошлаб беради

Покистоннинг етакчи оммавий ахборот воситаларида жорий май ойида бўлиб ўтадиган "Термиз мулоқоти"га бағишланган мақолалар эълон қилинди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.

Жумладан, ушбу мамлакатнинг "Diplomatic News Agency – DNA" ахборот агентлиги, "Pakistan in the World" ва "The Diplomatic Insight" журналлари, "Islamabad Post", "Daily Ittehad" ва "Daily Spokesman" газеталари, "The World Ambassador", "The Gulf Observer", "News Guru", "The Europe Today" ва "World News" ахборот порталларида "Ўзбекистон ва Покистон: минтақалараро мулоқотни жадаллаштирмоқда" сарлавҳали мақола эълон қилинди. Мазкур материал, шунингдек, Покистоннинг "Умумий келажак жамияти" таҳлил маркази расмий веб-сайтида ҳам жойлаштирилди.

"Халқаро муносабатларнинг замонавий дунёсида "минтақадан минтақага" ҳамкорлик формати тобора оммалашиб бормоқда, – деб ёзган муаллиф мақола муқаддимасида. – Хавфсизлик, барқарор иқтисодий ривожланиш ва ижтимоий барқарорлик соҳасидаги долзарб муаммолар нафақат миллий давлатлар ва алоҳида ҳудудларнинг фаол иштирокини, балки минтақалараро ҳамкорликни ривожлантиришни ҳам талаб қилади. Ушбу формат халқаро майдонда янги тенденцияларнинг пайдо бўлишига ёрдам беради ва кўп даражали ҳамкорликни мустаҳкамлашга ёрдам беради".

Қайд этилишича, бундай ҳамкорликнинг энг ёрқин мисолларидан бири кенгроқ Евроосиё контекстида муҳим тенденцияга айланиб бораётган Марказий ва Жанубий Осиё ўртасидаги мулоқотдир. 2021 йил июль ойида Тошкент шаҳрида бўлиб ўтган "Марказий ва Жанубий Осиё: минтақавий боғлиқлик. Таҳдидлар ва имкониятлар" мавзусидаги халқаро конференция минтақалараро ҳамкорликни ривожлантиришга туртки бўлди.

"Жорий йилнинг май ойида ўтказилиши режалаштирилган "Термиз мулоқоти" бу жараёнда янги босқични бошлаб беради. Ушбу мулоқот доирасида Ўзбекистон ва Покистон икки минтақа ўртасидаги янада яқинлашув ва мувофиқлаштириш траекториясини шакллантиришга қодир бўлган асосий иштирокчилар сифатида ҳал қилувчи роль ўйнаши кутилмоқда", – дея таъкидланган нашрларда.

Материалларда Ўзбекистон ва Покистон "Марказий – Жанубий Осиё" ҳамкорлик форматини ривожлантиришга энг жиддий қизиқиш ва амалий фаолликни намоён этаётгани урғуланган. Бу икки давлат аниқ инвестициялар ва институционал саъй-ҳаракатлар билан қўллаб-қувватланган иқтисодий ва транспорт лойиҳаларини олға сураётган ушбу ташаббуснинг асосий бенефициарлари сифатида пайдо бўлди. Узоқ муддатли истиқболда "минтақадан-минтақа" парадигмаси доирасида минтақалараро ҳамкорликнинг динамикаси ва самарадорлигини шакллантиришда уларнинг иштироки чуқурлиги, сиёсий иродаси ва молиявий мажбуриятлари ҳал қилувчи аҳамиятга эга бўлади.

Муаллифга кўра, ҳозирги босқичда Ўзбекистон ва Покистон ўз ташқи сиёсат стратегияларида геосиёсий устуворликлардан геоиқтисодий йўналишларга сезиларли силжишини намойиш этмоқда. Ўзбекистон прагматик ва кўп векторли ташқи сиёсат юритиб, Евроосиё қитъасини қамраб олган йирик инфратузилма ва логистика ташаббусларида фаол иштирок этишни мақсад қилган. Мамлакат иштирок этаётган асосий лойиҳалар қаторига Ўрта йўлак, "Бир макон ва бир йўл" ташаббуси, "Шимол-Жануб" халқаро транспорт йўлаги ва Трансафғон коридори киради.

Шу нуқтаи назардан, Жанубий Осиё минтақага, хусусан, Афғонистон ва Покистон каби мамлакатларга кенгроқ минтақавий доирада истиқболли экспорт бозори сифатида қарайдиган Ўзбекистон учун алоҳида аҳамият касб этади.

Таъкидланишича, Ўзбекистон ва Покистон ўзларининг ташқи иқтисодий ёндашувларида яқинлашувни намоён этиб, алоқа, инфратузилма ва бозорга киришни ривожлантиришга умумий эътибор қаратмоқда. Ҳар икки давлат ҳам Евроосиё интеграцияси ва транзит лойиҳаларида ўз ролини оширишга қаратилган кўп векторли сиёсат олиб бормоқда. Бу умумийлик уларнинг "Марказий – Жанубий Осиё" ҳамкорлиги доирасидаги стратегик аҳамиятини мустаҳкамлайди.

"Шу нуқтаи назардан, Ўзбекистон ва Покистон Афғонистоннинг барқарор ривожланишининг фаол тарафдорлари сифатида майдонга чиқди. Асосий инфратузилма ташаббуси Трансафғон транспорт йўлагининг қурилишидир. 2023 йилдан буён Тошкентдаги лойиҳа офиси ушбу йўналишни амалга оширишни мувофиқлаштириб келмоқда. Ўзбекистон учун йўлак Покистоннинг Карачи ва Гвадар каби портларига чиқиш имконини берса, Покистон учун эса Марказий Осиё бозорига кириш эшигини тақдим этади. Афғонистон, ўз навбатида, ушбу лойиҳа доирасида транзит марказ сифатида муҳим роль ўйнайди", – дейилган материалларда.

Ушбу йўналишдаги истиқболли платформалардан бири "Термиз мулоқоти" бўлиб, у ҳамкорликнинг асосий масалалари бўйича ҳам сиёсий, ҳам экспертлар даражасидаги муҳокамалар учун кўп даражали форум вазифасини ўташи мумкин.

"Бу формат давлат иштирокчилари билан чекланиб қолмаслиги, балки амалий ечимларни ишлаб чиқишга ёрдам берувчи илмий ва бизнес ҳамжамиятлари вакилларини ҳам ўз ичига олиши керак. Минтақалараро ҳамкорликни чуқурлаштириш ва кенгайтириш учун Пешовар ва Кобулда Термиз мулоқотидан кейин бир-бирини тўлдирадиган мулоқотларни бошлаш мақсадга мувофиқ бўлар эди. Бундай ташаббуслар алоқани марказсизлаштиришга ва манфаатдор томонларнинг кенг доирасини жалб қилишга ёрдам беради, бу транспорт, энергетика, таълим ва хавфсизлик соҳаларида лойиҳаларни мувофиқлаштиришга қодир минтақалараро барқарор институтларни яратиш йўлидаги муҳим қадамдир", – деб ёзилган Покистон ОАВ тарқатган мақолаларда.